Queensland Lungfish: Een levend fossiel met een fascinerende ademhaling!
De Queensland lungfish (Neoceratodus forsteri) is een bijzondere verschijning in de wereld van de amfibieën. Deze unieke vis, endemisch in oostelijk Australië, wordt vaak beschreven als een “levend fossiel” vanwege zijn verbluffende fylogenetische oudheid. Hij behoort tot een groep longvissen die al meer dan 100 miljoen jaar op aarde rondzwemmen.
De Queensland lungfish is een middelgrote vis, die gemiddeld 1 tot 1,5 meter lang wordt. Het lichaam heeft een cilindrische vorm met een gedrongen kop en een brede bek vol scherpe tanden. De huid is bedekt met grote, ronde schubben die een glinsterende zilverachtige kleur hebben. Een opvallend kenmerk van de Queensland lungfish is zijn drie paar vinnen: twee borstvinnen, twee buikvinnen en een staartvin.
De longvis heeft een fascinerende ademhalingsmechanisme dat hem onderscheidt van andere vissen. Naast kieuwen gebruikt hij ook longen om zuurstof te absorberen. Deze primitieve longen zijn aangepast aan de levensmilieu van de Queensland lungfish, die in stilstaande of langzaam stromende wateren leeft met een relatief lage concentratie opgeloste zuurstof.
De ademhaling van de longvis: Een unieke combinatie
De Queensland lungfish kan ademen door zowel zijn kieuwen als zijn longen. De kieuwen, gelegen aan de zijkant van het hoofd, nemen zuurstof uit het water op. De longen, die zich in de buikholte bevinden, worden gebruikt om lucht te ademen wanneer het water zuurstofarm is.
Tabel: Ademhaling bij de Queensland lungfish:
| Orgaan | Functie |
|---|---|
| Kieuwen | Opnemen van zuurstof uit het water |
| Longen | Opnemen van zuurstof uit de lucht |
De longvis heeft een unieke structuur in zijn keelholte die hem toelaat om lucht te slikken en naar zijn longen te transporteren. De ademhaling met longen gebeurt periodiek, waarbij de longvis naar het wateroppervlak zwemt om een slok lucht te nemen.
Een interessante anekdote: De Queensland lungfish kan gedurende lange periodes in droogte overleven. Hij graaft zich dan in modder in en gebruikt zijn longen om te ademen totdat de regen terugkeert.
Levensstijl en voedingspatroon:
De Queensland lungfish is een solitaire vis die ’s nachts actief is. Overdag rust hij meestal in holen of onder overhangende wortels langs de oever. Hij heeft een zeer slecht zicht en vertrouwt voornamelijk op zijn reukvermogen om prooien te vinden.
De Queensland lungfish is een carnivoor die zich voedt met een verscheidenheid aan waterdieren, waaronder insectenlarven, kreeftachtigen, wormen en kleine vissen. Hij gebruikt zijn sterke kaak en scherpe tanden om zijn prooi te grijpen en te vermalen.
Een grappige bijdrage: Het gebrek aan zicht bij de Queensland lungfish leidt soms tot komische situaties, zoals het aanvallen van voorbij zwemmende eenden of zelfs mensen die in het water staan. Gelukkig zijn deze aanvallen zelden ernstig.
Voortplanting en levensduur:
De Queensland lungfish kweekt tijdens de zomermaanden. De vrouwtjes leggen honderden eieren op de bodem, waar ze door de mannetjes worden bevrucht. De eieren zijn vrij groot en hebben een geelachtige kleur.
Na ongeveer 10 dagen komen de larven uit het ei. Ze hebben nog geen longen en ademen via kieuwen. Na een aantal maanden ontwikkelen ze hun longen en kunnen ze ademhalen aan de oppervlakte.
De Queensland lungfish heeft een lange levensduur. In gevangenschap kan hij tot 80 jaar oud worden, maar in het wild sterft hij gemiddeld rond de 30 jaar oud.
Een belangrijk punt: De Queensland lungfish staat op de Rode Lijst van de IUCN als “gevoelig”. Dit betekent dat de populatie in aantal afneemt en beschermingsmaatregelen nodig zijn om deze unieke vis te bewaren.
De Queensland lungfish is een fascinerend voorbeeld van hoe evolutionaire processen kunnen leiden tot verbazingwekkende aanpassingen. Zijn vermogen om zowel met kieuwen als longen te ademen, maakt hem tot een levende brug tussen de wereld van vissen en amfibieën.